Kula Ev Ekmeği

Kula Ekmeği, uzun zamandır Manisa-Kula civarında beğenilerek tercih edilen ekmeklerden olmasına karşılık, İzmir-Ankara karayolu  üzerinde bulunması dolayısıyla İzmir iline kadar güzergah üzerinde tercih edilir olması kendisini yöresel ekmekler grubuna dahil ettirmiştir.

Kula Ekmeği konusunda yapılan araştırmalarımız sonucunda ekmeğin ticarileşmesi nedeniyle sanayi tipi üretime kaydığı, fazla üretim nedeniyle ekşi mayadan ziyade yaş maya ile üretildiği görülmüştür. Kula'da Kula ekmeğini ekşi maya kullanarak sınırlı sayıda kendi taş fırınında üreten bir kaç usta kaldığını üzülerek müşahade ettik.

Bu ekmek ustalarından biri de Sayın Seyfettin Açıkgöz. Seyfettin Usta, ekmek konusundaki bilgi ve tecrübesini "AlanÇeşme Pide Salonu"nunda ziyaretçilerine sunmakta.  

Seyfettin Usta, Kula Ev Ekmeğinin yapımında uzun yıllar çalışmış ve tecrübelerini aktaramamaktan, bu nadide ekmeğin sanayileşmesi sonucunda tarifinin orijinaline uygun yapılmamasından şikayetçi. Her ne kadar bir kaç usta tarafından evlerinde kendi taş fırınlarında sınırlı olarak yapılsa da, uzun vadede bunlarında ortadan kalkacağından üzüntü duymakta.

Tarife gelince maalesef diğer yöresel ekmeklerde olduğu üzere herhangi bir kayıt, ölçü ya da yazılı belge mevcut değil. Her şey Seyfettin Usta ve kuşağı diğer ustaların bileklerinde ve gönüllerinde. Sadece püf noktalarını söyleyebiliyor, fırıncı ölçüsüne uydurmayı ise bizlere bırakıyor.

Kula ev ekmeğinin püf noktası ununda yatmakta. O civarın buğdayından ve özellikle su değirmeninde çekilmiş buğday unundan kepeği ayrılmadan yapılması imiş. Sanayi tipi değirmenlerde öğütülen undan aynı lezzetin alınamadığını bizzat vurgulamakta. Kula ev ekmeğinde kullanılan maya, bir önceki ekmek yapımından ayrılmış hamur. Bu hamur bir gün önceden ıslatılarak (genelde kurumuş halde bulunurmuş) yapılacak ekmek sayısına uygun olarak un ile çoğaltılır ve kabaca yoğrularak gece boyunca bekletilir. Yazın serin, kışın ılık su kullanılarak mayalanma süresi kontrol edilir, hızlı mayalanmanın önüne geçilir. Ertesi gün Tam buğday unu, tuz, su ve bir gün önceden hazırlanan ekşi maya ile hamur karılarak kıvam alması beklenir. Kıvamı anlatamıyor, çünkü sadece onun bilekleri ve gönlü biliyor. Kulak memesinden yumuşakça olan kıvama gelince parmakları yoğurmayı kesiyor, cıvık olursa yayılacağını, katı olursa kabarmayacağını gayet iyi biliyor. Daha sonra kesilerek şekillendirilir ve son kabarma için yine hava durumuna uygun olarak beklenir, odun parçaları ile ısıtılarak kızdırılmış taş fırında pişirilir. Bizler için hala ekşi maya kullanılarak taş fırınında Kula ev ekmeği yapan arkadaşlarından ekmek temin ederek resim almamıza imkan sağladı. Kendisine göstermiş olduğu yakınlık ve vermiş olduğu bilgiler dolayısıyla teşekkür ederim.